Geen kip op de straat

Bijna elke dag loop ik een half uurtje heen en een half uurtje terug naar het center van Thembalethu. Na vijf maanden vond ik het een verademing om weer zelf te kunnen bepalen wanneer ik de deur uit ga. Tijdens mijn semester aan de universiteit werd ons afgeraden om alleen te lopen en als we samen liepen, dan moest het niet te ver zijn en altijd overdag. Als we vanaf de campus ergens heen moesten, namen we daarom ook bijna altijd een taxi. Ik vond dat heel beperkend voelen omdat het contrast zo groot is met Nederland. In Groningen spring ik op de fiets wanneer ik wil. Met de luxe van een studenten-ov kun je ook het openbaar vervoer gebruiken wanneer je wil, zonder na te hoeven denken over de kosten. Het enige wat vervoer mij kost, is tijd.

Hier in de regio Nkomazi is het relatief veilig om overdag over straat te lopen. Ik loop langs een doorgaande weg waar veel auto’s voorbij razen. Het is zo fijn om nooit te hoeven bedenken of je droog over zult komen. Het regent hier namelijk gewoon bijna nooit in de winter. Het straatbeeld in dit dorp verschilt wel enorm van Nederlandse dorpen en steden. Overal lopen kippen, geiten en koeien rond. Het lijkt wel alsof niemand ernaar omkijkt. Ik ben niet een enorme fan van dieren en voor de meeste ook vrij bang aangelegd. Wanneer een koe te dichtbij komt, loop ik net iets harder om zo snel mogelijk de afstand tussen mij en het beest te vergroten. Als ik pech heb merkt iemand dat op en word ik toegegrijnsd. Stadsmeisje.

Ik vroeg me eens aan iemand of de dieren nooit gestolen worden. Er is immers niemand die ze duidelijk in de gaten houdt en ze lopen niet binnen een bepaalde omheining. Vooral met kippen lijkt me dat het beestje zo geslacht en opgegeten is voor je doorhebt dat jouw kip verdwenen is. En dat de kip verdwijnt hoeft natuurlijk niet per se te betekenen dat ie gestolen en gegeten is. Voor hetzelfde geldt, is de kip overreden  door een auto of zelf de wijde wereld in getrokken. Mijn reisgenoot moest hard lachen om mijn vraag. Ik weet niet of hij lachte omdat hij het een ongebruikelijke of vooral erg onbenullige vraag vond. Hij antwoordde dat er niet gestolen wordt in dit dorp. Iedereen kent elkaar en weet wat er bij de ander gebeurt. Jij zult dus niet onopgemerkt de kip van je buurman op kunnen eten. Er zal altijd wel iemand zijn die dat gezien heeft. De gemeenschap is dus simpelweg te hecht om diefstal toe te laten.

Toch betekent dat niet dat er niet gestolen wordt. Toen ik op zondagochtend tijdens het kamp van GOLD wakker werd, werd mij verteld dat één van de jongens zijn pet was gejat. Ze zouden de jongens in de slaapkamer opgesloten houden net zolang tot de pet weer boven water zou komen. Dat gebeurde vrij snel. Iemand had de pet op de grond ‘gevonden’. Later toen we op het punt stonden naar huis te gaan, bleek een meisje haar horloge gestolen. Ze had hem uitgeleend aan iemand, maar ze wist niet meer wie en die persoon meldde zich niet bij haar. De leiding besloot ook hier dat we net zolang zouden wachten tot iemand zou bekennen. Dit keer gebeurde dat echter niet en dus had de leiding niet veel keus dan alles taxibusjes toch te laten vertrekken. Later die week vertelde iemand dat het horloge wel weer boven water was gekomen. Een meisje viste hem uit de tas van het slachtoffer en vroeg heel onschuldig of dat niet het horloge was dat ze kwijt was. Ondanks dat alles boven water was gekomen, bleek wel dat het benoemen van één van de kampregels niet vanzelfsprekend was geweest: Niet stelen!