Het werk in Nakakela gaat door

Het werken in Nakekela gaat volgens een vast ritueel. ’s Morgens om 07.00 beginnen met de overdracht van de nachtdienst. En dan precies volgens de in de vorige blog beschreven werkwijze. Dat heeft zo z’n voordelen. Je leert snel hoe er hier gewerkt wordt. Maar het is niet saai hoor. Van zeven tot tien uur is het druk. Er was een patiënt die midden in de nacht naar huis wilde en daarvoor alles bij elkaar had geschreeuwd, de gordijnen van de muur had getrokken en veel stampij had gemaakt. Hij was erg in de war en het is maar de vraag of iemand dan wel in de hospice kan blijven. Het was de collega’s uiteindelijk gelukt hem rustig te krijgen. Met slaapmedicatie kan hij misschien toch nog blijven. Er is veel verzorging nodig voor de 17 patiënten die er op dit moment zijn. Drie patiënten zijn erg ziek en zullen vermoedelijk binnen korte tijd komen te overlijden. Er is een man met een groot abces in zijn mond die nauwelijks iets kan drinken en zeker niet meer kan eten. Hij accepteert moeilijk dat de verpleegster hem toch iets wil toedienen. Toch lukt het, maar zijn situatie is zorgelijk. Een patiënte klom uit bed, een andere kreeg een epileptische aanval.

Ondertussen was ik, Wobbe, weer met Sam naar de tuin om het laatste gedeelte om te spitten. Ik loop tegen heel andere dingen aan dan Doetsje. De steel van de schop die ik hanteer is eigenlijk 15 centimeter te kort. Ik heb even geprobeerd om met een soort pikhouweel de grond om te keren maar dat valt ook niet mee omdat het ding van zich zelf al heel zwaar is. Dat laat ik graag aan Sam over. Toen we weer naar Nakakela liepen kwamen we in gesprek met een jonge man. Hij droeg een metalen badge op zijn blouse met de hoofdletters ZCC. Ik vroeg hem wat dat betekende. Hij is lid van de Zion Christian Church. Dit is een grote geloofsgemeenschap in Zuid Afrika. Vaak zijn ze beter te herkennen aan het uniform wat ze vaak dragen met op de borst een grote ster. Ik kan mij herinneren dat jaren geleden een miljoen aanhangers naar het strand van Durban waren gekomen omdat ze verwachten dat de Here Jezus daar terug zou komen. Ik vertelde dat ik gereformeerd ben, te vergelijken met in Zuid Afrika de Dopperkerk. Ik geloof dat hij er iets van begreep. Met z’n drieën kregen we het over de politiek. Over corruptie in de regering en over de oppositie. Beiden vinden dat de huidige regering de corruptie in stand houd. Van Nelson Mandela vonden ze dat hij te oud was om president te zijn geweest. Wel waardeerden ze zijn verzoeningspolitiek tussen blanke en zwarte mensen. En dat onder zijn presidentschap een burgeroorlog was voorkomen. Over oud president Jacob Zuma waren ze mild. Maar ook hij had te weinig lef net zoals de huidige president Cyril Ramaphosa nu. Er brandde mij een vraag op de lippen en wist even niet of ik die durfde stellen maar deed het toch. Ik vroeg hoe ze dachten over de oppositieleider Julius Malema. Als leider van de jongeren binnen het ANC is hij geschorst en uit de partij gezet. Hij heeft een eigen partij opgericht, de EFF, de Economic Freedom Fighters. Het is inmiddels de tweede partij. Malema voert op niet mis te verstane wijze oppositie. Bekijk maar eens YouTube filmpjes hoe hij tekeer gaat in het Parlement. Maar mijn gesprekspartners zijn er zeker van. Hij is een intelligente man en zal zeker president worden. Ik waag nog een vraag want Malema is niet van onbesproken gedrag, ook niet als het gaat om geld. Loopt het dan met Zuid Afrika niet net zo af als in Zimbabwe gebeurd is? Robert Mugabe was ook een intellectueel toch? Nee, dat de zwarte bevolking in voormalig Rhodesia het land niet zo goed konden bewerken kwam niet omdat de zwarte mannen de boerderijen in bezit kregen maar omdat de blanke boeren alle machines hadden verkocht. De nieuwe zwarte boeren moesten helemaal opnieuw beginnen en er waren geen investeerders. We lopen door, ik ben een beetje in gedachten. Wordt op termijn de nalatenschap van die prachtige Nelson Mandela alsnog verkwanseld?

Het eerste weekend hebben we lekker doorgebracht in en rond ons huis. Op twee honderd meter afstand is een klein zwembad. Daar staan meerdere rondavels waar alleen geslapen kan worden en een gebouw waar je gezamenlijk kunt eten. Het is geschikt voor groepen gasten die b.v. een kleine conferentie willen houden.
Zondagmorgen zijn we in Pretoria naar de Vrije Gereformeerde kerk geweest. Dominee F. Bijzet ging er voor. Na de dienst hebben we nog even met hem gesproken in het Fries. 35 jaar geleden heb ik wel met hem vergaderd in de classis Drachten. Ook ontmoeten we Christien Agema die vorig jaar nog in onze gemeente gesproken heeft over het werk in Soshanguve. En we ontmoeten Elianne en Jorrit die ook een blog bijhouden op deze site. Elianne geeft les op een school in Soshanguve en Jorrit maakt een film in opdracht van de Verre Naasten.

In de nieuwe week zijn we weer begonnen met een lange dag werken in Nakekela. Ik, Doetsje, was er op voorbereid dat er in het weekend een paar patiënten zouden zijn overleden. Dit bleek niet zo te zijn. Alleen is de man met het abces opgehaald door zijn familie. Om thuis te sterven. Juist omdat er vragen zijn over een adequate behandeling en verzorging is het heel pijnlijk om deze persoon te moeten missen. Veel vragen blijven onbeantwoord. Een tijd terug heeft hij ook in Nakekela gelegen en knapte hij geweldig op. Hij kon op een gegeven ogenblik weer naar huis met medicatie tegen aids. Medicijnen die helemaal gratis zijn. Hij is toch weer in het ziekenhuis beland en zonder enige overdracht doorgestuurd naar Nakekela. De verpleging wist niet wat er met hem aan de hand was, alleen dat hij zou komen te overlijden. Vermoedelijk heeft hij in tussentijd nooit zijn medicijnen ingenomen.

Ik, Wobbe, ben weer verder gegaan met het omspitten van de groentetuin en kreeg onverwachte hulp van Sibo, een jongen van 17 jaar. Zo oud schat je hem niet. Hij lijkt eerder hooguit 12 jaar. Hij is met aids geboren. Hij is al negen jaar in behandeling bij Nakekela. Nu is hij tijdelijk opgenomen. Zijn moeder heeft ook aids en reageerde heel goed op de remmers. Zij heeft werk buiten haar gezin. Sibo heeft een hekel aan het slikken van 5 of 6 medicijnen vijf keer per dag. Dit beheerst behoorlijk je leven. Daarbij komt dat aids misschien toch meer taboe is dan men je soms verteld. Het woord aids wordt lang niet altijd uitgesproken. Bij de overdracht ’s morgens wordt vaak gezegd: “ this is a patiënt with a special desease and special medicine”.

’s Middags heb ik een rolstoel gesloopt om er drie mee te repareren.
’s Middags buiten werken is bijna niet te doen is. Als de zon fel schijnt is het niet prettig, maar als het bewolkt is ook niet. Dan wordt het drukkend. Vandaag ook weer gedacht dat er een bui zou komen, maar er kwam niets van terecht. Terwijl we s’ avonds buiten zitten eten loop er een hele kudde gnoes vlakbij te grazen. Af en toe even schijnen met een sterke lamp in hun richting als ze te dicht bij komen. Wat later op de avond komt het er dan toch van. Het regent zo’n beetje de hele nacht door. Heerlijk verfrissend en voor de natuur heel welkom.